Andrzej Krajewski
“Między współpracą a oporem. Twórcy kultury wobec systemu politycznego PRL (1975-1980)”
wydawnictwo TRIO 2004
Podobne zakłamanie i absurdalność gierkowskiej rzeczywistości postrzegał młody poeta Jacek Kaczmarski. Jego liczne utwory w metaforyczny sposób odnosiły się do prawideł rządzących PRL. Jeden z opisów świata zawarł w piosence pt. Oblężenie:
Komunikaty seriami prują w nas
Że wróg się cofa, że front nasz prze do przodu
W zamkniętej twierdzy upływa wolno czas
Staje się stare to co było młode.
Nic nam nie grozi już lecz nie otwarto bram
I już nieważne czy był wróg czy nie było
Bo dla nas targ i z rozrywkami kram
I śmiech, że co innego nam się śniło!
227 AAN GUKPPiW, sygn. 1332, k.61, Informacja o bieżących ingerencjach od 2 do 30 listopada 1978
Strona 230
Od 1977 prezesem Kola Młodych w Warszawie był blisko związany z demokratyczna opozycja Leszek Szaruga. Na tradycyjne poniedziałkowe spotkania autorskie zaczęto, za jego przyzwoleniem, zapraszać bardzo “nieprawomyślnych ludzi”, miedzy innymi Stanisława Barańczaka, Tomasza Burka, Stefana Kisielewskiego, Marka Nowakowskiego, Kazimierza Orłosia, Jana Strzeleckiego, Adama Michnika, Jacka Kaczmarskiego, Jacka Kleyffa, Romana Kołakowskiego. Wówczas to na lamach “Sztandaru Młodych” ukazał się artykuł Wokół poezji i masonów, w którym ówczesnemu Zarządowi kola postawiono zarzut powiązań z KOR-em, byłymi stalinowcami oraz… międzynarodowa masoneria 188.
188 Archiwum ZLP, sygn 11.725, k 14-15, Sprawozdanie z działalności Zarządu Oddziału Warszawskiego ZLP w okresie 3 maja 1978-30 stycznia 1981.”
strona 290
Próby ustabilizowania sytuacji w kraju i powrotu do stanu sprzed czerwca 1976 r. szybko okazały się daremne. Rozbudzona działalność społeczna i publiczna w środowiskach twórczych nie zanikała, a wręcz ulegała nasileniu. Od listopada 1976 r. istniał w Warszawie nieoficjalny salon literacki w mieszkaniu Anny i Tadeusza Walendowskich, znajdujący się na rogu ulic Pułtuskiej i – nomen omen – Rakowieckiej. W urządzanych tam wieczorach uczestniczyli miedzy innymi Stanisław Barańczak, Leszek Szaruga, Wiktor Woroszylski, Tadeusz Konwicki, Andrzej Kijowski, Kazimierz Orłoś, a także Tomasz Burek, satyryk Janusz Szpotanski oraz bardowie Jan Kelus i Jacek Kaczmarski 171.
171 Duże znaczenie dla zapewnienia spokoju salonowi miał fakt, ze A. Walendowska – wnuczka M. Wankowicza – miała obywatelstwo USA, “Zapis” 1977, nr 4, s. 289; R.Terlecki, Uniwersytet…, s.27
strona 417
Andrzej Krajewski
“Między współpracą a oporem. Twórcy kultury wobec systemu politycznego PRL (1975-1980)”
wydawnictwo TRIO 2004
nadesłał: thomas.neverny